Teknolojik gelişmelerle beraber hızın ve zamanın her geçen gün daha da önem kazandığı günümüz dünyasında, özellikle ortak sayısının çok olduğu sermaye şirketlerinde pay sahiplerinin dünyanın çeşitli yerlerine dağılmış bir şekilde bulunması, uzak mesafeler, yol ve konaklama masrafları, zamandan tasarruf gibi sebepler şirket kurul toplantılarına katılımın az olmasına ve karar alma süreçlerinin uzamasına neden olarak günümüzün karar alma ve alınan kararı hayata geçirmede büyük hız gerektiren rekabet anlayışına taban tabana zıt bir durum yaratmakta ve işletmelerin gücünü zayıflatmaktadır.
Kanun koyucu bu gibi sorunların önüne geçmek adına şirket kurul toplantılarına elektronik katılım imkanı getirmiştir.
ELEKTRONİK YÖNETİM VE MÜDÜRLER KURULU
TTK 1527/1 hükmü uyarınca sermaye şirketlerinde yönetim kurulu ve müdürler kurulu toplantıları tamamen elektronik ortamda gerçekleştirilebileceği gibi bazı üyelerin fiziki katılımı ile gerçekleştirilen kurul toplantılarına elektronik ortamda iştirak edilmesi de mümkündür. Bu düzenleme sayesinde, yöneticilerin bir kısmının veya tamamının yurtdışında ikamet eden yabancılardan oluşması durumunda toplantının elektronik ortamda gerçekleştirilmesi yoluyla herkes için katılım sağlanabilecektir.
Zira TTK 1527’nin gerekçesinde de belirtildiği üzere: “Anonim şirketlerde yönetim kurulu toplantılarının online olarak yapılabilmesi, özellikle yabancı sermayeli şirketlerde önemli bir sorunu çözümleyecektir. Zira, üyelerinin bir kısmı hatta tamamı yurtdışında yerleşik yabancılardan oluşan yönetim kurullarının toplantılarının fizikî olarak yapılması önemli güçlükler arz etmekte, kararların 6762 sayılı Kanunun 330 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre alınması ise çoğu kez arzu edilen düzeyde müzakereye olanak tanımamaktadır.”
Yönetim ve müdürler kurulu toplantılarının elektronik ortamda gerçekleşebilmesi için şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunması gerekir. Esas sözleşmede ve şirket sözleşmesinde yer verilmesi gereken hükümler ikincil mevzuatta düzenlenmiştir ve buradaki hükümlerin değiştirilmeden esas sözleşmeye ve şirket sözleşmesine yazılması zorunludur.
Elektronik ortamda yapılan yönetim ve müdürler kurulu toplantısına katılma ve karar alma, öneride bulunma ve oy verme hukuksal açıdan fiziki katılım, öneride bulunma ve oy vermenin bütün sonuçlarını doğurur. Ancak, limited şirketlerde müdürlerin elektronik ortamda oy kullanabilmeleri için, daha önce belirtilen şartlara ek olarak, TTK m.1527/3 uyarınca bazı ek şartlar da öngörülmüştür. Bu şartlar; şirketin bu amaca özgülenmiş bir internet sitesine sahip olması, ortağın bu yolda istemde bulunması, elektronik ortam araçlarının etkin katılmaya elverişliliğinin teknik bir raporla ispatlanması ve bu raporun tescil ve ilan edilmesi, oy kullananların kimliklerinin saklanması gerektiğidir.
Yönetim veya müdürler kurulunun elektronik ortamda yapılması halinde kanunda veya şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede öngörülen toplantı ile karar nisaplarına ilişkin hükümler aynen uygulanır.
Önemle belirtmek gerekir ki, TTK m. 1527/6 uyarınca, anonim ve limited şirketlerde elektronik ortamda gerçekleştirilecek kurul toplantılarında oyların gerçek sahibi tarafından kullanılması gerektiği ve bu toplantılara ilişkin usul ve esasların Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılacak bir tebliğle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda, 1 Ekim 2012 tarihinde yürürlüğe giren ve 29 Ağustos 2012 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Ticaret Şirketlerinde Anonim Şirket Genel Kurulları Dışında Elektronik Ortamda Yapılacak Kurullar Hakkında Tebliğ, söz konusu düzenlemeleri içermektedir.
ELEKTRONİK GENEL KURUL
Sermaye şirketlerinde şirket ortakları pay sahipliğinden doğan haklarının birçoğunu ancak genel kurula katılmak suretiyle kullanabilirler dolayısıyla şirket ortaklarının genel kurul toplantılarına katılması şirketin geleceği bakımından önem arz eder ancak ortak sayısının çokluğu ve ortakların farklı yerlerde bulunmaları, zaman yokluğu gibi çeşitli nedenlerden pay sahiplerinin genel kurul toplantılarına katılımı azalmakta dolayısıyla güç boşluğu ve yabancılaşma dediğimiz sorunlar doğmaktadır. Özellikle pay sahibi sayısının çok olduğu anonim şirketlerde pay sahipleri, kendilerini ortak olarak değil, daha çok “yatırımcı” olarak kabul etmekte ve toplantıya katılmak için yapacakları masraftan ve ayırmak zorunda kalacakları zamanda tasarruf etmek için genel kurul toplantılarına katılmayarak şirket yönetimine karışmamayı tercih etmektedir. Bu durum öğretide “güç boşluğu” olarak ifade edilmiştir.
Güç boşluğu sorunu, paylarının sermayeye oranı çok düşük seviyede kaldığı için şirketin idaresini etkileme imkanı oldukça az olan pay sahiplerinin yönetime katılmayı istememeleri, sadece yatırımdan kazanç elde etmeyi beklemeleri ve dolayısıyla şirkete yabancılaşmaları anlamına gelmektedir.
Kanun koyucu, pay sahiplerinin katılımını kolaylaştırarak yabancılaşma ve güç boşluğu dediğimiz sorunların önüne geçmek adına genel kurul toplantıları bakımından da benzer bir düzenlemeye giderek şirket ortakları için genel kurul toplantılarına elektronik ortamda katılım olanağı getirmiştir.
TTK 1527 uyarınca sermaye şirketlerinde genel kurullara elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme fiziki katılmanın ve oy vermenin bütün sonuçlarını doğurur. Hükmün gerekçesinde de belirtildiği gibi “Pay senetleri borsada işlem göre anonim şirketler açısından, en büyük sorun yönetimsel anlamda yaşanan güç boşluğudur. Halk pay sahiplerinin genel kurullara katılımı yetersiz kalabilmektedir. Online genel kurullar, bu soruna önemli bir katkı sağlayacak ve halka açık anonim şirketlerin daha şeffaf bir şekilde yönetilmelerine hizmet edecektir.”
Elektronik genel kurul sisteminin mevzuatımıza girmesiyle beraber şirket genel kurul toplantılarına katılımın ve yabancı yatırımcıya ulaşma imkanının arttığı gözlemlenmektedir. Zira bu sayede yurt dışında bulunan yatırımcılar da dünyanın neresinde olursa olsun Türkiye’de pay sahibi olduğu şirketin genel kurullarına katılım sağlayarak pay sahipliğinden doğan haklarını kullanabilmektedir.
Türk hukuk mevzuatında düzenlenen e-genel kurul, elektronik katılımlı genel kurul olarak tanımlanmaktadır. Bu türde genel kurul toplantısı fiziki bir ortamda yapılır ancak dileyen pay sahiplerine toplantıya elektronik ortamdan katılma imkânı sunulur. Müdürler ve yönetim kurulu toplantılarının aksine genel kurul toplantılarının tamamen elektronik ortamda yapılmasına izin verilmemiştir. Bu bağlamda genel kurula yönelik elektronik ortamda katılma, öneride bulunma ve oy verme, fiziki katılım ile aynı hukuki sonuçları doğuracaktır (TTK 1527/2)
Bu düzenleme kapsamında pay sahiplerinin elektronik ortamda oy kullanabilmesi için; genel kurul toplantılarının elektronik ortamda yapılabileceğinin şirket esas sözleşmesinde öngörülmüş olması, şirketin bu amaca özgülenmiş bir internet sitesine sahip olması, ortağın bu yönde bir isteminin bulunması, elektronik ortam araçlarının etkin katılmaya elverişli olduğunun tescil ve ilan edilebilecek bir teknik raporla ispatlanması ve oy kullananların kimliklerinin saklanması şarttır.
Daha fazla bilgi veya destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.